Mediaplayer niet automatisch gestart? Klik dan op de radio en luister mee...

Een aantal van de Nederlanders in de Arbeitseisatz wist op een dergelijke manier naar huis te komen. Velen van hen gingen niet terug en doken onder. Vaak niet wetend wat hen nog te wachten stond. Een onderduiker was vogelvrij... Een illegaal in eigen land die zware straffen te wachten stond als hij of zij opgepakt werd. Ook Ben moest onderduiken...

Verlof gehad, dus ja, na het verlof, ik kwam dus niet meer terug, ja waar moest ik heen ? Nou mijn zuster die had wel een idee, in haar huis, nou ja huisje, was in de keuken een luik en daar kon ik dan inkruipen in geval van gevaar. Ik had mezelf al voorgenomen dat ik er nooit in zou kruipen, want ik denk, nou ja, dan moeten ze me maar grijpen, maar om in zo'n gat te gaan kruipen daar begin ik niet aan. Maar ja, ik waagde er ook mijn zuster en zwager mee, want die liepen nog meer risico dan ik. Toen kwam mijn broer op het idee, die had een groetenzaak in Amsterdam, groenten en fruitzaak, hij zei, ge moest maar eens bij mij komen. Want ik hielp thuis wel, maar het was altijd een onzeker gedoe. We hadden maatregelen getroffen. Ik woonde vlak langs de Linge, een dooie tak van de Linge die van Zoelen naar Tiel loopt, die ergens in de gracht uitkomt, en een ladder erover gelegd. Nou, als het dan nodig was dan moest ik daar maar over heen vliegen, de ladder naar me toe trekken en zigzag weglopen he. Ik zag het nog niet allemaal zo gebeuren, maar goed, het was voorbereid. Maar nou loop ik even te ver vooruit.
Naar mijn broer in Amsterdam. Ook stom natuurlijk, want daar was de ene razzia op de andere met die jodenvervolging he; ook weer goed afgelopen. Ik kreeg een boodschap van de ondergrondse hier in Tiel, ze hadden een plekje voor mij gevonden in Leeuwarden. Nou was er in Leeuwarden, daar was in een tuindersbedrijf, en dat waren de ouders van de vrouw van mijn baas, van Peters, de tabaksgrossier. Die hebben daar misschien ook een beetje de hand in gehad. Dus ik met mijn broer naar Leeuwarden. Dat was een hele angstige tocht in de trein. De'r is een razzia in de trein, o god verdorie nog toe, nou is het gebeurd he. Ik zit te rillen op mijn benen, mijn broer zit te rillen op zijn benen, die razzia gaat voorbij. Achteraf kwam ik er achter: in de oorlog, een tijdje in de oorlog, hebben ze speciale plaatjes of een indruk in het persoonsbewijs waaruit duidelijk bleek dat iemand niet in Duitsland thuishoorde. En dat wist ik niet, maar daar hadden ze bij mij voor gezorgd, dus ik kon zonder blikken of blozen de reis voortzetten. Die schrik hadden we gehad. In Leeuwarden hadden ze het ook grondig voorbereid, ik ben via een, twee, drie, vier adressen bij het vijfde adres gekomen waar ik dan onderdak had. Zo voorzichtig waren ze, de een wist van de andere niet wie dat er meededen. Daar heb ik maanden gezeten, tegenover die mensen waar ik zat zat ook nog een NSB-er, dus ik moest donders voorzichtig zijn. 's Avonds dan mocht ik er wel even uit, maar dan wel via de achterom. Voor die mensen werd het ook te link...

Toen ben ik naar Huissen verhuisd, dat ligt daar ook, een paar kilometer van Leeuwarden af, toen kwam ik bij een onderwijzer onder, die zat zelf in de ondergrondse. Ja, en daar ook weer... drie, vier maanden, af en toe naar buiten, maar almaar binnen zitten. Ik heb geloof ik nog een cursus gevolgd, maar daar kwam ook niks van terecht, want je kop stond er niet naar he. Eh.... Ik kon het niet meer uithouden. Oh ja, ze hadden me beloofd, eh ze zouden proberen me op een boerderij te krijgen, daar zat je met een club bij mekaar van meer onderduikers, daar was allicht wat te doen en anders had je toch aanspraak met mekaar. Maar dat lukte almaar niet. Ja die zaten ook goed vol he. Dus op een gegeven moment nam ik alle risico's en ik kon het niet meer houden en ik zeg tegen die mensen, het spijt me, maar ik ga naar huis. Zo word ik ook gek.

Nou die mensen die vonden dat dom en die vonden dat gevaarlijk, maar ik ben toch naar huis gegaan, ben ook thuis gekomen, heb nog een paar maanden thuis gewerkt eh en het kritieke moment kwam precies, toen was ik precies een jaar ondergedoken. Het was in augustus, dat moet 1944 zijn geweest, ik was aan het kruideniersperen aan het plukken, we zo'n bogerdje bij mijn ouderlijk huis. En wie komt daar de'n hof op, Hent Schoots, de vader van Bets Burgers, dus die heeft ook nog een rol in het spel. Potverdorie, die komt de'n hof op met een mandje en die moest wat peren hebben. Ik zat in de boom, dus ik kom de boom uit en precies op dat ik beneden sta komen er twee van die onderduikers-speurders komen voorbij he en in een flits zie ik dat het fout is he.

Dus wij hadden dan een doorloop, dus wij hadden een boerenhuis, aan de ene kant kun je de'r in en aan de andere kant weer eruit via een schuifdeur of zo. Dus ik ren met een rotgang naar die andere kant, maar hun waren er eerder als ik, want hun waren met de fiets en ik moest dat stukje lopen. Dus dat zag ik niet en ik kroop weg onder een houtmijt, maar ze hadden mij er al lang onder zien kruipen, dus met zijn tweeën waren allebei met de revolver in de aanslag: Kom er maar uit he. Dus ze hadden me te pakken.